Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753
Vióuleto(-de-Reichenbach)
Viola reichenbachiana
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro .
Nom en français : Violette de Reichenbach.
Descripcioun :La vióuleto-de-Reichenbach fai partido dóu group de vióuleto sènso fuio basalo e que fai d'entre-nous amé d'estipulo primo e franjado. Sèmblo proun à Viola riviniana, pamens trachis sus cauquié pulèu que sus siliço. Se destrìo d'aquesto radiero emé si sepalo courteto (< 2 mm), si petalo mens larjo (< 10 mm), soun esperoun vióulet e pas blanc e si fueio pelouso sus lou dessubre (mai pas sus li costo). Coumpara emé la vióuleto-de-Rivinius.
Usanço :Li flour de vióuleto soun manjadisso, li meiouro soun li mai perfumado, coume Viola odora o Viola suavis. Soun richo en vitamino C e A.
Port : Erbo
Taio : 10 à 25 cm
Fueio : Basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 2.5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribo d'aigo
- Bos fres
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Viola reichenbachiana Jord. ex Boreau, 1857
(= Viola sylvestris subsp. reichenbachiana (Jord. ex Boreau) Tourlet, 1908 )